| Ek Bilgiler |
Her kalite perlit mikronize ve granül olarak stoktan tedarik edilir.
Perlit terimi; petrografide soğumaya bağlı olarak meydana gelen uzamanın, gözle ya da mikroskopla görülebilecek konsantrik yapı veya kırılmasının meydana getirdiği özel bir volkanik camsı kayaç türünü ifade eder.
Perlit, \"Perlstein\" kelimesinden türemiş olup (Perl=inci Perlstein=İnci taşı) çok sayıda konsantrik yarıkları olan hiyaloliparit ve fetiyaloriolitler (Camsı kayaçlar) gibi tanımlanır.
Perlit\' in kırılmış olan parçaları inci parlaklığındadır. Bunun için inci gibi cilası olan, soğan kabuğu şeklinde konsantrik yapılı, bir camsı kayaç olarak tarif edilir. Ticari anlamda ise perlit, elverişli bir sıcaklığa birden bire getirildiği zaman genleşen (patlayan) volkanik menşeyli ve doğal olarak zuhur ederi asidik bir camdır. Yani perlitin halen ticarette kullanılış şekli,erime derecesine kadar ısıtıldığı veya alev temasına kısa biran bırakıldığı zaman 2-20 defa hacmi büyüyen tabii herhangi bir volkanik camsı kayacın ürününe denilir.
Perlit adı kayaca verildiği gibi gerileştirilmiş ürüne de ticari olarak verilmektedir. Diğer volkanik camlardan farklı olmasının sebebi bünyesinde yüksek miktarda su ihtiva etmesidir. Obsidiyen vitrofir ve pekstayn gibi diğer volkanik camsı kayaçlar perlitten oluşum itibarı ile farklıdır. Obsidiyen doğrudan doğruya ana magmadan teşekkül eder. Perlit ise magmatik suyun emilmesinden sonra teşekkül eder.
Perlit\'in Oluşumu :
Tamamen volkanik olması sebebi ile perlit zuhurları; volkan teşekkülü, röliyefi, mekanizması ve paleovolkanik evrim ile doğrudan doğruya ilgilidir. Yer içerisindeki erimiş veya erimemiş maddelerin, gazların yeryüzüne zayıf bir zondan (bir yarık veya delikten) çıkması ile volkanlar oluşur. Volkan, yer kabusunun derinliklerinde veya kabuk altında toplanmış yüksek basınçlı gazların yukarıya doğru hareketi ile meydana gelir. Hareket eden yüksek basınçlı gazların taşıdıkları magmatik kütleler volkanın esas malzemesini teşkil eder. Perlitte bu malzemeler içerisinde bulunur. Magmatik faaliyetler ile bunların nitelik ve orijinlerinin incelenmesi volkanizma ve volkanolojinin konusudur. Volkanik faaliyet, yerküre\'nin iç kısmında Sial Kabuğu\'nun altında yer alan yapışkan magmaya, yani Sima\'ya bağlı olup yüksek bir sıcaklık ve basınçla ilgilidir. Bir taraftan yer içindeki yüksek sıcaklık, diğer taraftan aşağıdan yukarıya doğru oları büyük basınç etkisiyle çıkarak yer yüzüne çıkarak yığılan maddeler, bunların fiziksel ve kimyasal karakterleri orijin ve yer bakımından dış taraftaki Sial kabuğu ile merkezdeki Nife kısmı arasında kalan iç tabakadaki faaliyetlere bağlıdır.
Yeryüzüne erimiş olarak volkanlarla gelen maddeler, erimiş olarak magma ocaklarında zaman zaman toplanarak yukarıya doğru şiddetli itilirler. Volkanların magma hareketleri ve ocakları yer kabuğu altındaki dislokasyonlara ve genellikle yer kabuğundaki hareketlere bağlı olarak teşekkül eden ve dolayısı ile yer kabuğunun zayıf oynak yerlerinden yüzeye çıkarak püskürür. Bu püskürme esmasında çıkan katı maddeler ve bunlarla beraber gelen yarı sıvı maddeler havaya ve yeryüzüne çıkar çıkmaz soğurlar. Perlit gibi volkanik çamlar lavların ani olarak soğumasıyla meydana gelirler. Üzerleri ve kırılma yerleri daima parlaktır. Renkleri ise bileşimlerini teşkil eden esas elemanlara göre değişir.
PETROGRAFİK DOKUSUNA GÖRE PERLİT ÇEŞİTLERİ:
*Taneli Perlit
*Pomzalı Perlit
*Devitifiye Perlit
*Soğan Kabuğu Gibi Konsantrik Görünüşlü Perlit
*Lifli Perlit
*Penokristalli Perlit.
Perlit uzun yıllardan beri jeologlar tarafından bilinmesine rağmen ancak 1941 yılında emaye yapımı esnasında, Superior-Arizonada bir seramik teknisyeni tarafından olağan üstü genleşmesi tespit edilmiştir. İkinci Dünya Savasından sonra küçük genleştirme (patlatma) tesisleri kurularak perlitin tretmanı, kullanılıra alanları ile ilgili denemeler yapılmaya başlanmıştır. 1949 yılında \"The Perlite Institü\" kurularak bu yeni endüstri dalının gelişmesini hızlandırmak üzere organize edilmiştir. Ayrıca bu enstitü araştırmalarla ticari standartların tespitini ve yeni kullanım sahaları ile pazarların bulunması için çalışır.
Perlitin rengi (ham perlit); şeffaf açık griden siyaha kadar değişir. Fakat genleştiği zaman renginin tamamen beyaz veya grimsi beyaz olması tipik özelliğini teşkil eder. Kırılmış, tane iriliğine ayrılmış perlitin gevşek birim ağırlığı 1.05-2.4 gr/cm3\'dür. Sertliği Mohrs ıskalasına göre 4-5 arasındadır.
Perlitin doğal camsı nitelikle olması nedeni ile kesinlikle tespit edilmiş bir ergime noktası mevcut değildir. Fakat 2300 F-2450o F\'da ergir. 1600-2000o F\'de ise yumuşamaya başlar genleşmeye başladığı (patladığı) ana kadar yüksek bir vizkoziteyi muhafaza eder, kırılmış tane çapında çok küçük değişme olur. Hatta 2300 oF\'deki ergime durumunda yüksek vizkoziteyi muhafaza ederek saatlerce kaldığı laboratuarda tespit edilmiştir.
Perlitin Muayenesi:
Arazide prospeksiyon sırasında perliti tanımak için 1-2 cm çapındaki parçalar pürmüz alevinde ısıtılır.
Aktif perlitler, temperatür yavaş yükselse bile kolayca ve fazla miktarda genleşir.
Pasif perlitler pürmüz alevinde hiç genleşmez veya kenarlarda az miktarda genleşme gösterir.
Halbuki bu pasif perlitleri uygun bir fırında, uygun şartlarda 12 misli genleştirmek kabildir. Pürmüz yerine asetilen alevi kullanılırsa daha yaklaşık sonuç alınır. Çok çeşitli yapıya sahip olmaları bakımından, perlitlerin mikroskopla teşhisleri her zaman mümkün olmamaktadır, infrared spektrometresi ile kati teşhis kabildir. Perlitlerin kimyasal analizleri, özellikleri hakkında oldukça gerekli fikir verir.
Ham perlitin efektif su miktarının tayini çok önemlidir. Bunun için perlit önce 370 °C civarında ısıtılır, soğuduktan sonra tartım alınarak 1100 °C\'ye kadar kızdırılır ve kızdırma kaybı, efektif su miktarı olarak hesap edilir.
Laboratuvar ölçüsünde yapılan muayenelerle, perlitlerin genleşme oranları doğru olarak tespit edilememektedir. Bunun için pilot ölçüde çalışmak gerekmektedir. Pilot ölçüdeki denemelere başlamadan evvel laboratuvarda perlitler muayene edilerek bunların genleşme özelliği hakkında bir fikir edinmek icap eder. Önce perlitin genleşme temperatürünün (yumuşama noktasının) tespiti gerekir. Genleştirilen perlitlerin birim hacim ağırlıklarının tayini ASTM C29 metoduna göre yapılabilir. Ayrıca, ısı iletkenlik katsayılarının ve ses tecrit kabiliyetlerinin tayini de önemlidir.
Zenginleştirme:
Perlit: Yüksek ısı muhtevalı asidik bir volkanik camdır. Granit magmanın yüzeyde donmasıyla meydana gelmiştir. Esas olarak kristal menşeğli olmasına rağmen soğuma işleminin çabukluğu nedeniyle camsı bir yapı kazanmıştır. İçinde % 2-5 onanında kombine bağlı su bulunduran perlit eser miktarda bazı metal oksit mineraller ihtiva eden yarı kararlı amorf bir alüminyum silikattır. Spesifik ağırlığı 2.2-2.4 arasında olup çatlakları nedeniyle kırılgandır.
Perlit yapılarına göre sınıflandırılırsa lithoidal, granüler, süngerimsi ve soğan zarlı olarak dörde ayrılabilir.
Bunlarda kendi aralarında sınıflandırılabilir. Bu perlit tiplerinin yapısal farklılıkları yanında su muhtevaları da değişiktir. Perlitin genleşmesini sağlayan su miktarının fazla olması genleşmeyi kolaylaştırır, bu tip perlitlere aktif perlit denir.
Aktif perlitler 750 oC ile 900 oC arasında genleşir. Bu miktarının az oluşu genleşmeyi zorlaştırır, bu tip perlitlere de temperatür perliti veya pasif perlit denir.
Pasif perlitlerdi 900 ile 1100 oC arasında genleşirler.
Kırılmış ve tane iriliğine göre ayrılmış ham perlitin gevşek birim hacım ağırlığı 1.05-1.200 gr/cm3 iken, genleşmiş perlitin hacim ağırlığı 0.03-0.06 gr/cm3\'e kadar düşer.
Perlitlerin kırılma indusi 1.488 ile 1.506 arasında olup, ortalama değer 1.497\'dir. Polarize ışıkta perlit camı izotsopiktir. Fakat bazan hafif bir çift kırılma gösterir.
Perlit mineralojik karakteri bakımından % 3-10\'u kristallenmiş mineral olan ve obsidiyon parçacıkları içeren bir volkanik camdır. Hacminin % 90-97 kadarı cam olup kristalleşen mineraller feldspat ve biotittir, nadir olarak da kuvars, spalit ve magnetit görülür.
Perlitteki Na+K toplamlarının vizkositeai ile orantılıdır.
Perlitin genleşme oranı K2O+Na2O, SiO2 oranlarıyla ters, Al2O3 oranı ile doğru orantılıdır. Al2O3 vizkoziteyi etkiler.
Perlit % 2-5 oranında gevşek ve sıkı bağlı olarak iki kısımda nitelenebilen su ihtiva etmektedir.
a. Sıkı Bağlı Su: Silika tetrabedraları arasında bulunan su molekülleridir. Bu haliyle kristal yapıyı önler ve perlitin esas halinde kalmasını sağlar.
b. Gevşek Bağlı Su: Cevherin çatlakları arasında bulunan su molekülleridir. Bu serbest suyun içeriye girme çabaları kristalleş meyi yavaşlatır. Cevherin ısıtılması esnasında bu iki su değişik durumlar gösterir. 450 oC sıcaklığa kadar suyun % 80-90\'ı uçar, geriye kalanı aktif su olarak genleşmeyi sağlar. İhtiva ettikleri su miktarlarına göre perlit ve benzerleri birbirlerinden ayrılabilir. Obsidiende % 1 Pekstayn\'da ise % 5-10 arasında su bulunmaktadır.
Perlit\'in Özellikleri:
Perlitlerin renkleri ve yapıları birbirinden çok farklı olabilir, bu bakımdan perliti gözle teşhis etmek oldukça zordur. Ham perlitin rengi şeffaf açık griden, parlak siyaha kadar değişir, fakat genleşince renk tamamen beyazlaşır.
Perlitlerin yapısı genellikle, müşterek merkezli (konsantrik) çatlaklar ihtiva eden soğan kabuğu şekilli ufak parçalara ayrılmış inci parlaklığında bir cam halindedir. Bezelye iriliğinden, portakal büyüklüğüne kadar olan perlit nodüllerine rastlanmıştır. Cam kısmı Trichit, globulit, margarik, mikrolit, kristalin, sfelurit ve gaz porları tipinde inklüzyonlar ihtiva edebilir. Perlitin cam karakterine rağmen, soğan kabuğu yapısının çatlaklarında ve diğer kısımlarında çok ince dağılmış zeolit kristalizasyonu, yani mordenit teşekkülü tespit edilmiştir. Perlitlerin kırılma indisi 1.488 ile 1.506 arasında olup, ortalama değer 1.497\'dir. Polarize ışıkta perlit camı izotropiktir, fakat bazen hafif bir çift kırılma gösterir. X ışını analizi ile perlitlerin en çok % 4 oranında serbest silis ihtiva ettiği tespit edilmiştir. Geniş bir bölgedeki perlit yatağının muhtelif yerlerinden alınan numunelerin kimyasal analizinde, riyolit tipindeki esas birleşimin sabit kaldığı, sadece bağlı su muhtevalarının değiştiği görülmüştür. Genleşme kabiliyeti, perlitin kimyasal birleşimine değil efektif su miktarına bağlıdır.
Obsidiyen % 2\'den az, perlit % 2 ile 5 oranında ve pechstein (pitchstone) % 5 ile 9 arasında su ihtiva eder. Perlitteki suyun bir kısmı gevşek bağlanmış olup, 350 °C civarında çıkar. Geri kalan % 1.2 kadar su sıkı bağlanmış olup, ancak 750-1100 °C arasında uzaklaşır, buna efektif su denir. Genellikle 750-900 °C arasında genleşen perlitlere aktif perlit, 900-1100 °C arasında genleşenlere pasif perlit denir.
Kırılmış ve tane iriliğine göre ayrılmış ham perlitin gevşek birim hacim ağırlığı 1.05-1.20 gr/cm3 iken, genleşmiş perlitin hacim ağırlığı 0.03-0.05 gr/cm3\'e kadar düşer.
Perlit ile sıvaya bilirsiniz.
Genleşmiş Perlit Nedir?
Bünyesinde %2-6 oranında bağlı su bulunduran ve camsı bir kayaç olan perlitin 800-11500C arasında ısıtılmasıyla 4-20 katı bir hacim büyümesi sağlanması sonucu elde edilen düşük yoğunluktaki malzemeye GENLEŞMİŞ PERLİT denir.Genleşmiş perlit; başlıca inşaat, filtre, yalıtım, tekstil yıkama, dolgu malzemesi, döküm, petrol endüstrileri ile tarım sektörü, deniz kirliliğinin önlenmesi çalışmaları ve temizleyici olarak kullanılır.Yapıların ısınma giderlerinde; duvar, çatı ve döşemelerde yalıtım ve çift cam uygulamak, kazan dairesinde yanmayı iyileştirmek sureti ile yakıttan %70\'e varan ekonomi sağlamak mümkündür.
Neden Perlit ?
* Bünyesinde açık ve kapalı sayısız hava boşluğu olması nedeniyle hafiftir, bu gözenekler nedeniyle olağanüstü bir ısı yalıtım malzemesidir,
* Benzersiz ses yutucudur; gözenekliligin ve hafifligin bir sonucu olarak yüksek frekanslı sesleri etkisiz hale getirir,darbeli sesleri yalıtır,
* Perlit, kararlı kimyasal yapısı nedeniyle kimyasal reaksiyona girmez. Nötr bir malzeme olup, suda erimez, çürümez, bozuşmaz,
* Sterildir,bakteri ve mikrop barindirmaz,üremesine yardımcı olmaz,
* Yangına dayanıklıdır,
* Anorganik bir madde olup,yanmaz ve yüksek ısıda özelliğini kaybetmez,
* Yangının sıçramasını genişlemesini önler,
* İnşaatlarınızın konforu, paranızın tasarrufu demektir. İnşaatlarda malzeme tasarrufu sağlar. Hafifliği nedeniyle demir ve çimento kullanımını % 10 azaltır, maliyetleri düşürür.
* Yaz serin kışın sıcak tutar,
* Kesinlikle fare ve hasere barindirmaz, ,hasereler perlite zarar veremezler,
* Sağlığa zararlı degil ve doğa dosttur,
* Çağın ısı ve ses yalıtım malzemesidir
* Perlit; yağ, içme suyu ve benzeri gıda sularının filitrasyonunda, sanayide, tarımda inşaatta kullanılmaktadır. Tabiatta radyoaktif içermeyen madenlerdendir.
* Hafiftir deprem sigortasıdır. Binanızın ölü yükünü azaltır. 150m2 \' lik dairenizi 15 ton kum yerine 0,5 ton ( 500kg )
Kullanım Alanları;
(12-15) ve (4-12) Perlit; Beton imalatı karışımında kullanılan bir ürünümüz olmakla birlikte düşük döşemelerde dolgu malzemesi olarak kullanılır.
(0-8) Perlit; Beton yapı elemenları ve betonda kullanılabilen mukavemetli bir malzemedir.
(0-4) Perlit; Kaba sıva duvar harcı beton yapı elemanları ve beton agregasında kullanılan bir ürünümüzdür.
(0-2) Perlit; İnce sıvada perdah olarak kullanılır.Yapı malzemeleri imalatında düzgün yüzeyler elde etmek için tercih edilen malzemelerdir.
(600 Mikron) Perlit; Isı ve ses izalasyonunda ve tarımda kullanılan bir malzemedir. |
|
|
|
)
)
